Ondernemerschap in de meest ruime zin van het woord gedefinieerd, dat wil zeggen dat het niet beperkt is tot de oprichting van bedrijven, maar activiteiten omvat uit alle andere domeinen zoals sociaal ondernemerschap, de wereld van kunst en sport en wetenschap.
Spanje heeft een laag percentage ondernemers (5,1%) en als gevolg van de huidige crisis vertoont dit aantal vertoont een dalende trend. De helft van de nieuwe ondernemers zijn echter jongeren tussen de 18 en 34 jaar. De meeste mensen geven de voorkeur aan een baan in dienstverband boven een baan als zelfstandige. Bovendien komt deze voorkeur steeds vaker voor, van 34% van de bevolking in 2001 naar 52% in 2009.
Jongeren hechten meer waarde aan stabiliteit en een vast inkomen dan aan onafhankelijkheid en de vrijheid om een eigen rooster te maken. Spaanse bedrijven hebben een kleinere omvang. Meer dan de helft van hen (53%) heeft geen enkele werknemer en 42% heeft tussen één en negen werknemers. In 2009 telde Spanje 3,4 miljoen bedrijven. Hiervan waren er 1,8 miljoen vertegenwoordigd door zelfstandigen en slechts 185.000 bedrijven hebben 10 of meer werknemers. De crisis heeft deze wijziging niet veroorzaakt. Momenteel, in 2020, worden er 19% meer bedrijven gesloten dan er worden opgericht. Dit percentage loopt op tot 29% als men bedrijven zonder werknemers niet meerekent.
Er is een grotere afkeer voor risico dan in omringende landen. We nemen maar liefst drie keer zo weinig risico’s dan mensen in de VS. Er is een grotere faalangst, hoewel dit onder jongeren lijkt te verminderen. We vinden over onszelf dat we een gebrek aan creativiteit hebben en we denken dat wat er met ons gebeurt in grote mate wordt bepaald door anderen en door het hebben van geluk, wat betekent dat we weinig zelfvertrouwen hebben.
Beide cijfers laten zien dat dit minder het geval is bij jongeren. Ondernemer zijn wordt niet als erg sociaal aantrekkelijk beschouwd: het heeft een populariteit van 48%,me in vergelijking met 73% in de VS en 62% in Frankrijk is dit erg laag.
Jongeren zijn van mening dat de samenleving meer waarde hecht aan zelfstandige professionals (72%), wetenschappers en kunstenaars (69%) dan aan ondernemers en zakenmensen (38%). Alleen ambtenaren hebben een nog slechtere reputatie. De media in Spanje besteden weinig aandacht aan ondernemerschap. In landen als de VS en Noorwegen is er twee keer zoveel media-aandacht voor het onderwerp. Het percentage “noch-nors” (mensen die niet studeren of werken) in Spanje is het hoogste van de omringende landen in de leeftijdscategorie van 15 tot 19 jaar.
Dit verschil is kleiner voor het de leeftijdsgroep van 20 tot 24. Mensen in Spanje geven de voorkeur aan een baan in loondienst boven het zelfstandig ondernemerschap. Ongeveer 40% van de mensen in Spanje heeft de voorkeur om als zelfstandige aan de slag te gaan, vergeleken met 51% in Frankrijk en 55% in de VS. Spanje heeft weinig investeringen in onderzoek & ontwikkeling en in werkgelegenheid voor onderzoekers. Er wordt half zoveel geïnvesteerd in onderzoek & ontwikkeling ( gezien van uit het percentage van het BBP) als in de VS, en er zijn 40 onderzoekers per 1.000 inwoners. Het ecosysteem van business angels (een investeerder in bedrijven) is gunstig en blijft groeien. De investering in risicokapitaal in de vroege stadia van bedrijfsgroei is echter niet evenredig met de omvang van de Spaanse economie.
