Wit-Rusland kent de laatste jaren niet alleen kwantitatieve groei, maar ook kwaliteitsgroei van ondernemerschap. Een aanzienlijk deel van de particuliere sector werkt hard om de dienstensector te ontwikkelen. Rekening houdend met de versnelde beweging in deze richting en belangen van de particuliere sector werkt de overheid het programma uit voor de ontwikkeling van het dienstengebied in de periode tot 2025. De Wit-Russische regering benadrukt het tot stand brengen van een gezonde en voortdurende dialoog tussen de staat en de particuliere sector. Het aantal kleine bedrijven en ondernemers in Wit-Rusland is de afgelopen jaren gestegen.
In heel Wit-Rusland worden nieuwe bedrijven opgericht. Het aantal geregistreerde bedrijven is gestegen van 29.044 in 2002 tot meer dan 77.228 in oktober 2009. In deze bedrijven werken in totaal meer dan 530.000 mensen. Er is echter nog ruimte voor groei: de mkb-sector bedroeg in 2009 slechts 9,5% van het bbp. In november 2018 bedroeg het aantal kleine en middelgrote ondernemingen (mkb) * 107.800. Opgesplitst naar de grote van de bedrijven ontstaan deze getallen: middelgrote organisaties – 2,2 duizend, kleine organisaties – 11,3 duizend, micro-organisaties – 94,3 duizend.
Deze sector wordt geholpen door de Raad voor Ondernemerschap in Wit-Rusland, die fungeert als een forum voor het kleine bedrijfsleven om met de overheid te communiceren om het ondernemingsklimaat te verbeteren.
De Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling heeft gemeld dat de MKB-sector in Wit-Rusland zich snel ontwikkelt en dat zij verwachten dat deze stijgende lijn door zal zetten door voordelen m.b.t. lagere belasting- en administratieve lasten.
Op dit moment zijn de belangrijkste problemen in de ontwikkeling van ondernemerschap in Wit – Rusland:
1) Ontoereikende financiële steun en het ontbreken van echte financiële en kredietmechanismen om dergelijke steun te garanderen.
2) De belastingwetgeving is nog steeds controversieel en complex.
De imperfectie van het belastingstelsel wordt verergerd door buitensporige bureaucratisering en extreem grote administratieve last bij de ontwikkeling van nieuwe, (zowel kleine als middelgrote) ondernemingen door de staat [7, p. 45].
3) De afwezigheid of inconsistentie van wetgevingshandelingen, de mogelijkheid van dubbelzinnige interpretatie en toepassing ervan, bureaucratische complicatie van procedures voor bedrijfsregistratie, licentieverlening van activiteiten, productcertificering, registratie van eigendomsrechten, enz., Evenals aanzienlijke financiële kosten die hiermee samenhangen blijven de belangrijkste problemen bij de activiteiten van kleine ondernemingen.
4) Een te ingewikkelde procedure voor de vrijwillige liquidatie van rechtspersonen. Het gevolg hiervan is dat er een aanzienlijk aantal niet-werkende bedrijven bestaan, die alleen op papier een bestaansrecht hebben.
5) Administratieve belemmeringen.
Sociaal ondernemerschap in Wit-Rusland
De ontwikkeling van sociaal ondernemerschap in Wit-Rusland, zoals de term in het begin van de jaren 2010 verscheen, werd geïnitieerd door kleine bedrijven en particuliere ondernemingen die zaken deden op het snijvlak van sociaal onderzoek en financiële modellen.
Maar het proces van het bepalen en ontwikkelen van een plek voor sociaal ondernemerschap op de nationale economische agenda en in de samenleving is nog steeds in gang en het werd goed beschreven door de Nederlandse expert in sociaal ondernemerschap Maria Cheryakova, die de belangrijkste belemmeringen voor de ontwikkeling ervan in Wit-Rusland beschrijft:
“Alle ondervraagde sociale ondernemers hebben aangegeven dat de grootste belemmering in het ontwikkelen van hun sociale onderneming was dat de mensen in Wit-Rusland sneller geneigd zijn om in problemen te denken dan in oplossingen.” Een sociaal ondernemer omschreef dit als het volgende: “De meeste Wit-Russen hebben de neiging om te denken dat ze nergens macht of zeggenschap over hebben. Ze denken dat de wereld uit zichzelf of door de overheid zal veranderen.” Een andere sociale ondernemer omschreef het als een psychologische blokkering ten aanzien van verandering. Hij zei: “We hebben een verschuiving nodig in de manier van denken van mensen. De mensen zelf moeten verantwoordelijk worden voor dingen die niet werken, in plaats van volledig te vertrouwen op de regering die niet genoeg doet.”
Een ander probleem wat naar voren kwam is dat Wit-Russen een groot probleem hebben met het verkopen van dingen of het feit dat zij het verkopen van artikelen zien als een vorm van bedelen. Zelfs als ze een goed product verkopen, vinden ze nog steeds dat ze om geld vragen.
Het grootste struikelblok voor sociaal ondernemers in Wit-Rusland is de moeilijkheid om aan hun familie, vrienden en anderen uit te leggen en hen ervan te overtuigen dat een sociale onderneming een bedrijf is met een sociale missie waarbij de winst weer in de organisatie wordt geïnvesteerd.
De tweede barrière betreft de hoeveelheid papierwerk en bureaucratie. Veel mensen zijn terughoudend om een onderneming in Wit-Rusland te starten vanwege het grote risico om gestraft te worden voor een kleine fout. “Het voelt alsof er op je wordt gejaagd”, zei een sociaal ondernemer tijdens het interview. Toegang tot vergunningen en de benodigde certificaten is een grote last voor veel van de geïnterviewde sociaal ondernemers die een product willen verkopen dat geen souvenir is.
Verrassend genoeg hielden deze struikelblokken geen verband met de grootste behoefte van sociale ondernemers. Opleidings- en netwerkmogelijkheden is waar sociale ondernemers het meeste behoefte aan hebben. “Het schrijven van het businessplan, de marketingstrategie en vooral een uitgebreide verkoopcursus is wat we nodig hebben om een sociale onderneming te ontwikkelen. Met de rest van de dingen komen we er zelf wel uit ”, antwoordde een geïnterviewde. Het ontmoeten van gelijkgestemde mensen stond ook hoog op de lijst van behoeften. Een van de sociaal ondernemers legde uit dat communicatie met andere sociale ondernemers hem zou kunnen aanmoedigen en motiveren om door te gaan in tijden waarin het allemaal zinloos lijkt.
Wat is het volgende?
Het creëren van een sociale ondernemerscultuur zal tijd kosten, vooral in een land als Wit-Rusland, waar ondernemersambities niet goed worden begrepen of gerespecteerd. De eerste stap is om te herkennen wat sociale ondernemers drijft en de middelen te identificeren die ze nodig hebben om te slagen. Uit de meningen/reacties van de sociale ondernemers hebben we kunnen opmaken dat onderwijs de hun grootste behoefte is om het bedrijf succesvol te laten zijn.
Voordat er in de richting van de overheid of andere belanghebbenden gekeken wordt om sociaal ondernemerschap te ondersteunen, moeten sociale ondernemers zichzelf bewijzen met/als een interessant en potentieel bedrijfsmodel voor het creëren van banen en sociale en economische groei. De ontwikkeling van een effectief onderwijsprogramma zou een goede eerste stap zijn om krachtige en succesvolle voorbeelden te creëren.
Creatief ondernemen in Wit-Rusland
Als we het over creatief ondernemerschap hebben, het is de moeite waard om dit in een breder perspectief te bekijken: de creatieve economie en de ontwikkeling van creatieve industrieën in het land.
Met een hoog niveau van menselijk kapitaal heeft Wit-Rusland ook een groot potentieel voor de ontwikkeling van een creatieve economie op basis van kennis, innovatie en creativiteit. Hoewel de officiële statistieken in Wit-Rusland de creatieve industrie niet zien als een afzonderlijke sector van de economie, zijn gegevens over de dynamiek van de ontwikkeling van de markt van creatieve goederen en diensten te vinden in internationale rapporten.
Tegenwoordig kan je echter een positieve trend hierin zien, niet alleen in de hoofdstad, maar ook in de regio’s.
Het is echt het creëren van nieuwe banen (en banen die niet snel kunnen worden vervangen door robots), de ontwikkeling van toerisme en het efficiënt gebruik van beschikbare middelen. Het is een gebied van interactie tussen cultuur, bedrijfsleven en technologie, wat economische groei stimuleert.
In het begin van 2020, een VOORBEELD van uitstekende vertegenwoordigers van CREATIEF ONDERNEMERSCHAP en creatieve industrieën in Wit-Rusland:
1) Oktyabrskaya Street – ook bekend als Vulica Brazil – het is ook een “hipster straat” met straatkunst op de voormalige fabrieksmuren, tentoonstellingsruimtes en kunstresidenties, concertzalen in de voormalige werkplaatsen van de fabriek, een grote selectie aan alternatieve cafe’s, veganistische cafés, maar ook creatieve hubs (voormalige werkplaatsen) en seizoensgebonden kunstlocaties. De bekendste van hen zijn: het culturele centrum OK16, U-galerie voor hedendaagse kunst, LO-Fi-ruimte, DVOR, DANDY land, Hooligan-bar en HIDE-club – plaatsen die je vandaag op elke reisgids voor het modieuze Minsk zult vinden, wat het imago zeker verbeterd en het toeristisch potentieel van de stad vergroot.
2) Het KORPUS cultureel centrum (concert, tentoonstelling, evenement en educatieve locatie) bevindt zich in de voormalige tv-fabriek. In de werkplaatsen zijn er nu een opeenstapeling van verschillende kunstenaarsateliers, showrooms voor ontwerpers en ambachtslieden, winkels en ateliers te vinden – elk van de eigenaren implementeert hun eigen creatieve idee daarbij sociaal ondernemerschap centraal.
3) Festivals zoals VULICA Brasil, FSP, SPRAVA fest, BOOK kids, Pasternak, enz., Die een jaarlijks of tweejaarlijks format hebben en op creatieve wijze entertainmentdoelen combineren met educatieve, milieu-inclusieve sociale doelen, kunnen ook als een apart item worden beschouwd.
Het belangrijke EFFECT / RESULTAAT van de ontwikkeling waarbij de jonge generatie van Wit-Rusland steeds meer in de richting creatief / sociaal ondernemerschap gaat denken is: – Een rijk en gevarieerd programma van culturele en sociale evenementen in het stadsleven, zowel eenmalig als evenement die met een bepaalde regelmaat terug komen, evenals de vraag naar dergelijke evenementen van het publiek (er was natuurlijk een plaats vóór de pandemie). De kleinere steden van het land kunnen dergelijke activiteiten niet bieden. Hierbij moet rekening worden gehouden met de centralisatiefactor, wat wil zeggen dat het aantrekkingspunt van alle creatieve actoren in de hoofdstad van het land te vinden is.
– de scheiding tussen de creatieve sector en de staatsagenda, die inherent is aan Wit-Rusland en duidt op een achterstand in het begrip van de ministeries van Cultuur en Economie voor de impact van de creatieve industrie op de groei van het bbp, de werkgelegenheid, de reputatie van de autoriteite en de ontwikkeling van steden en gemeenschappen. Een voorbeeld hiervan is de zelforganisatie van onafhankelijke culturele instellingen tijdens de pandemie (gedwongen quarantaine en economische crisis) onder leiding van de sociaal culturele instelling ARTONIST – om kunst en cultuur te redden d.m.v. financiële steun in een tijd dat er helemaal geen staatssteun is voor creatieve industrieën.
Als we in de onduidelijke toekomst kijken en de RESULTATEN van deze recensie samenvatten, kunnen we zeggen dat er ongetwijfeld potentieel is voor de ontwikkeling van creatief ondernemerschap in Wit-Rusland, maar dat dit in veel opzichten niet alleen afhangt van de motivatie van de makers, maar ook van de omgevingsvoorwaarden, zowel sociaal-economisch als qua wetgevingg, evenals intersectorale samenwerking en publieke paraatheid voor innovatie en een nieuwe manier van denken.
De Britse creatieve industrie-expert Andrew Erskine raadde Wit-Rusland aan om gebruik te maken van de ervaring van andere landen waarin creatieve industrieën waarde toevoegen aan andere sectoren. “In uw land is de landbouwsector goed ontwikkeld, waarom trekt u geen programmeurs, ontwerpers en andere vertegenwoordigers van creatieve industrieën aan om het effect te vergroten”, stelde hij voor.